Petrarca...dal taliàn al todesc al furlàn

Testo: Sonetto 132

S'amor non è, che dunque è quel ch'io sento?
Ma s'egli è amor, perdio, che cosa et quale?
Se bona, onde l'effecto aspro mortale?
Se ria, onde sí dolce ogni tormento?

S'a mia voglia ardo, onde 'l pianto e lamento?
S'a mal mio grado, il lamentar che vale?
O viva morte, o dilectoso male,
come puoi tanto in me, s'io no 'l consento?

Et s'io 'l consento, a gran torto mi doglio.
Fra sí contrari vènti in frale barca
mi trovo in alto mar senza governo,

sí lieve di saver, d'error sí carca
ch'i' medesmo non so quel ch'io mi voglio,
et tremo a mezza state, ardendo il verno. 

…

Se amòu nol è, se’l èšia duncja chèl ch’i sìnt?

Ma se amòu, po, al è, sè sorta e cual?

Se bon, da’ndulà il dur efièt e mortàl?

Se trist, da’ ndulà ogni so dols turmìnt?

S’i àrt di voja, da’ndulà’l planzi e’l lamìnt?

Se’l mal volùt al è, il lagnasi sè cal vàl?

O muàrt viva, o dols e diletòus di mal

Coma postu tant in me cuntra’l me sintimìnt?

E se’l me consènt ghi daj, cun tant tuàrt lu faj.

Sbalotàt da vins contràris in ta na barcjuta

sensa timonej mi cjati’n ta’un mar dut brut,

di cargu plena e di savej cussì lišeruta,

che jò stes chèl ch’i vuej, po, i no saj,

e’i trimi a mieš’ estàt, e d’unvièr i art dal dut.

Tradusiòn di Martin Opitz, consideràt il pari da la poešìa todescja:

Ist Liebe lauter nichts, wie dass sie mich entzündet?

Ist sie dann gleichwohl was, wem ist ihr Tun bewusst?

Ist sie auch recht und gut, wie bringt sie böse Lust?

Ist sie nicht gut, wie dass man Freud aus ihr empfindet?

Lieb ich gar williglich, wie dass ich Schmerzen trage?

Muss ich es tun, was hilfts, dass ich solch Trauren führ?

Tu ichs nicht gern, wer ists, der es befiehlet mir?

Tu ichs gern, warum, dass ich mich dann beklage?

Ich wanke wie das Gras, so von den kühlen Winden

Um Vesperzeit bald hin geneiget wird, bald her.

Ich walle wie ein Schiff, das in dem wilden Meer

Von Wellen umgejagt nicht kann zu Rande finden.

Ich weiß nicht was ich will, ich will nicht was ich weiß,

Im Sommer ist mir kalt, im Winter ist mir heiß.

Tradusiòn me leteràl, pì o mancu, sensa rìmis.

Se pròpit a nol è amòu, parsè alora mi sìntiu rovàn?

Se alc di cussì al è, cuj’l sìntia’l so efièt?

Se bon dal dut al è, parsè la voja mata ch’i sìnt?

Se bon, po, a nol è, parsè’l faja sinti un dut contènt?

Se vej i vuej sta voja, parsè mi sìntiu cussì mal?

Se stu amòu i brami, parsè alora lamentami?

Se volentej i no ami, cuj a eše ca mi poca a falu?

S’i lu faj volentej, parsè i vaju dopo a lagnami?

Coma l’erba i mi mòuf, che dopo vej gustàt

daj vintulìns par cà e par là pleàt i vèn.

Coma na naf sbalotàt i soj da un mar salvadi,

da li òndis scorsàt e da la cjera lontàn tegnùt.

I no saj sè ch’i vuej, e i no vuej sè ch’i saj,

mi sìnt frèit di estàt, e tant cjalt di unvièr.